Jak wyjść z pętli zadłużenia? Wyjaśniamy co to takiego spirala zadłużenia.

Jak wyjść z pętli zadłużenia? Wyjaśniamy, co to takiego spirala zadłużenia i podpowiadamy, jak wyjść z długów.

Niestety wielokrotnie zadłużone osoby nie zdają sobie sprawy ze skali problemu, nie wiedzą, jak zacząć szukać pomocy oraz jak zrobić pierwszy krok, by wydostać się z pętli zadłużenia. Pomoc w takiej sytuacji może nadejść od rodziny albo od podmiotu specjalizującego się we wspieraniu klientów zadłużonych. Najważniejsze to uświadomić sobie fakt, że wpadło się w spiralę zadłużenia i nakreślić plan wyjścia z długów.

Co to takiego spirala zadłużenia?

Spirala zadłużenia to zjawisko popadania w coraz większe długi, bez możliwości regularnej spłaty zobowiązań. W spirali zadłużenia stare długi są spłacane poprzez zaciąganie nowych, a na spłatę nowych nie starcza już środków. Długów jest wiele i mogą być różnego rodzaju – z tytułu kredytów w banku, pożyczek u innych instytucji czy rodziny, zakupów na raty, karty kredytowej etc. Suma wszystkich miesięcznych zobowiązań z tytułu rat lub pożyczek do jednorazowej spłaty przekracza sumę dochodów pomniejszoną o podstawowe wydatki. Nie ma zatem możliwości terminowej spłaty zobowiązań. Zostają naliczone odsetki czy kary od niespłacanych wierzytelności i długi jeszcze bardziej rosną. W skrajnej sytuacji dochodzi do windykacji, najpierw miękkiej poprzez ponaglenia, później sprawy trafiają do sądu, a długi są odzyskiwane przez komornika.

Trzeba pamiętać, że każda nasza finansowa decyzja wiąże się z określonymi konsekwencjami, z którymi powinniśmy się potem liczyć. Dlatego musimy być świadomi odpowiedzialności za swoje finansowe decyzje i zaciągane zobowiązania. Długi nie biorą się znikąd, a jeśli już się pojawią, to warto jak najszybciej zacząć działać. Jak? Podpowiadamy w tym artykule.

Kiedy trzeba zacząć się martwić zadłużeniem? 

Sama sytuacja posiadania nawet kilku rożnego rodzaju długów – niespłaconej karty kredytowej, pożyczki, kredytu hipotecznego, planu ratalnego zakupów – nie oznacza, że jest się blisko wpadnięcia w spiralę zadłużenia. O ile udaje się miesięcznie spłacać wszystkie zobowiązania i nie ma ryzyka, że jakiś nagły wydatek zaburzy równowagę budżetu domowego i spowoduje opóźnienie w spłacie raty, nie ma powodów do zmartwień.

Zadłużeniem należy się zacząć przejmować w momencie utraty kontroli nad spłatami. Jeśli w danym miesiącu nie uda się spłacić większości zadłużenia lub nieregularne spłacanie trwa już kilka miesięcy, to sygnał, że jest ryzyko wpadnięcia w spiralę długów. Pomocy szuka się wtedy poprzez zaciągniecie kolejnego długu, bo wydaje się to najprostszą opcją, ale to pułapka. Nowy dług to nowe zobowiązanie, a tymczasem stare nie znikną i będą generować odsetki. Alarmową sytuacją jest stan, w którym trzeba wybierać między np. zapłatą za czynsz albo spłatą zobowiązań. Dłużnik, który stracił kontrolę nad swoim długami, jest zestresowany, traci chęć do życia, wpada w depresję. Jedyne, o czym myśli dniami i nocami to jego długi, jak z nich wyjść, kto mógłby mu pomóc.

Jak wyjść z pętli długów? Opracuj plan spłaty zadłużenia 

W pierwszej kolejności dłużnik może pomóc sam sobie. Najważniejszym krokiem ku wyjściu ze spirali zadłużenia jest uświadomienie sobie skali problemu i podjęcie działań. Spokojnych i zaplanowanych działań, nie zaś prowadzonym szybko i po omacku. Bowiem ze spirali długów nie da się szybko wyjść, a bez odpowiedniego planu jest to właściwie niemożliwe. Od czego zacząć? Sprawdź, jak wyjść z długów – porady dotyczące planowania spłaty zadłużenia.

Krok. 1. Planowanie budżetu domowego 

Zacznij od spisania wszystkich przychodów i wydatków – na razie bez zadłużeń. Bądź szczery ze sobą i pamiętaj o każdej drobnej kwocie. Przykładowo: jesz codziennie na mieście, wydając tylko – jak ci się wydaje – 20 zł? Podlicz to w perspektywie miesięcznej i zobaczysz, że to dość spory wydatek. Pamiętaj też o dodatkowych źródłach dochodu, np. za wynajem mieszkania. Jeśli mieszkasz z partnerem czy rodziną, spisz cały domowy budżet, bo każdy członek rodziny z jego przychodami i wydatkami musi być wzięty pod uwagę w budżecie, aby móc efektywnie zaplanować późniejszą spłatę długów. Spisanie budżetu pozwoli ci wyraźnie zobaczyć, ile pieniędzy zostaje ci co miesiąc.

Krok 2. Ograniczenie wydatków 

Gdy już zaważyłeś, ile i na co wydajesz, spróbuj znaleźć wydatki, które możesz ograniczyć. Jak planować wydatki i jak je ograniczać? Na początku miesiąca lub po otrzymaniu wypłaty od razu odłóż sumę na niezbędne wydatki – czynsz, media etc. Potem zastanów się, z czego możesz zrezygnować. Zamawiasz catering dietetyczny do domu, płacąc za dzień kilkadziesiąt złotych? Zrezygnuj na jakiś czas z diety albo naucz się dietetycznie gotować, co jest o wiele tańsze. Masz abonament do siłowni opłacany miesięcznie? Zacznij biegać na zewnątrz, bo to darmowe. Pomysłów jest wiele, trzeba tylko zacząć krytycznie patrzeć na każdy wydatek i zadać sobie pytanie: czy naprawdę w trudnej sytuacji finansowej potrzebuję tej usługi i produktu?

Krok 3. Zwiększenie przychodów 

Poszukaj dodatkowego źródła przychodów. Zacznij pracę dorywczą, przekuj swój talent na tworzenie małego rękodzieła, które możesz sprzedawać online, proponuj dodatkowe drobne usługi wykonywanie po godzinach (wyprowadzanie psów sąsiadów? naprawa komputerów? tłumaczenia tekstów?). Zastanów się, co umiesz robić i jak mógłbyś to spieniężyć. Pomyśl o zmianie pracy na lepiej płatną lub poproś szefa o podwyżkę. Zostawaj na płatne nadgodziny.

Krok 4. Szukanie oszczędności 

Wdróż plan oszczędnościowy. Brzmi może jak szaleńcza rada dla osoby zadłużonej, ale nawet odkładanie paru złotych dziennie – sumy, której nie odczujesz – po pewnym czasie przyniesie efekty. Naucz się oszczędzać, kupuj tańsze zamienniki rzeczy, rób zakupy na targu a nie w drogim markecie, zamień auto na rower. Szukaj szansy na oszczędności każdego dnia, przy każdym wydatku. W pewnym momencie wejdzie ci to w nawyk.

Krok 5. Plan spłaty zadłużenia

Gdy już poprzez ograniczenie wydatków, zwiększenie przychodów czy szukanie oszczędności, wygenerujesz większą kwotę miesięcznie do dowolnej dyspozycji, to możesz wziąć się za planowanie spłaty zadłużenia. Spisz wszystkie długi od najmniejszego na największego. Zaplanuj, w jaki sposób użyjesz wolnej kwoty do spłaty rat – bo na wszystkie ci nie starczy. Skorzystaj z metody kuli śnieżnej. Polega ona na tym, że:

• Największą kwotę przeznacza się na spłatę najmniejszego długu, a najmniejsze na spłatę największego.
• Ustawienie jako priorytet małego długu pozwala szybko go spłacić.
• Wszelkie dodatkowe sumy, które się pojawią w miesiącu, są przeznaczane na spłatę pierwszego, najmniejszego długu.
• Po spłacie najmniejszego długu, priorytetowym zostaje kolejny pod względem wielkości.

Dzięki tej metodzie odzyskuje się motywację do spłaty, bo szybkie uregulowanie choćby jednego małego długu, dodaje skrzydeł. Zmniejszenie liczby długów powoduje zmniejszenie liczby wierzycieli i ogranicza naliczane odsetki. To prosta metoda, niewymagająca fachowej wiedzy.

Skąd wziąć pieniądze na spłatę rat i chwilówek?

Jak spłacić zadłużenie w sytuacji, gdy nie ma w budżecie odpowiedniej sumy na spłatę choćby minimalnych długów? W ekstremalnie trudnych sytuacjach warto:

• Sprzedać niepotrzebne przedmioty z domu, by zyskać dodatkową gotówkę.
• Poprosić o pomoc rodzinę – dzięki temu uzyska się nieoprocentowaną pożyczkę prywatną.
• Rozważyć konsolidację długu, czyli wzięcie w banku kredytu konsolidacyjnego łączącego wszystkie długi w jeden i zapewniającego jedną mniejszą ratę miesięczną.
• Spróbować restrukturyzować dług poprzez negocjacje z wierzycielami: wydłużyć termin spłaty, rozłożyć dług na większą liczbę mniejszych rat.

Czego nie warto zdecydowanie robić, to brać kolejnej pożyczki na spłatę aktualnych zadłużeń.

Inteligencja finansowa = rozwaga + kalkulacja     

Podstawową zasadą przy prewencji zadłużenia jest rozważne planowanie budżetu domowego oraz kalkulacja – wydatków, przychodów, oszczędności. Trzeba liczyć co miesiąc domowy budżet i kontrolować sytuację finansową. Przydatne w tym mogą być narzędzia takie jak: kalkulator domowego budżetu, kalkulator wydatków oraz kalkulator do odkładania nawet małych kwot systematycznie.