Analiza zadłużenia firmy - sprawdź, jak bardzo zadłużona jest twoja firma

Jeśli utrzymujesz zadłużenie firmy na optymalnym poziomie, to jednocześnie zapewniasz jej rentowność i rozwój. Kluczowe są jednak słowa “optymalny poziom”. Aby go uzyskać i utrzymywać, musisz co jakiś czas dokonywać analizy zadłużenia firmy. Jak to zrobić? Wyjaśniamy w artykule!

Po co robić analizę zadłużenia firmy?
 

Analiza zadłużenia firmy to jeden z czynników określających sytuację finansową przedsiębiorstwa. Co ważne, zadłużenie nie musi oznaczać, że ta sytuacja jest zła. Spora część firm wykorzystuje pożyczony kapitał, aby utrzymać płynność finansową i móc się rozwijać. Jeśli zadłużenie będzie utrzymywane na optymalnym poziomie, to przedsiębiorstwo może zyskać wysoką rentowność i nowe możliwości rozwoju. 

Dlatego tak ważne jest regularne kontrolowanie stopy zadłużenia. O taką informację mogą też poprosić banki, gdy przedsiębiorca będzie wnioskował o nową pożyczkę bądź kredyt. To też ważna wiedza dla potencjalnych akcjonariuszy i udziałowców - zapewne będą wymagać takich danych. Wreszcie analiza zadłużenia firmy powinna być wykonywana dla poprawy własnej wiedzy na temat funkcjonowania przedsiębiorstwa.

Co jest potrzebne do analizy zadłużenia firmy?
 

Do analizy zadłużenia przedsiębiorstwa potrzebne będą dane z:

• bilansu - pomogą ocenić, w jaki sposób zaciągnięte zobowiązania są wykorzystywane do finansowania aktywów,
• rachunku zysków i strat - te informacje pokażą, w jakim stopniu zyski operacyjne pokrywają zobowiązania wynikające z tytułu obsługi długu.

Taka analiza może być rozpatrywana dwutorowo. Po pierwsze można zwrócić uwagę na strukturę zadłużenia, czyli to, ile kapitału obcego znajduje się w aktywach przedsiębiorstwa. Po drugie można dokonać analizy z perspektywy zdolności firmy do obsługi długu. Wyniki pozwolą ustalić, czy wypracowane zyski są w stanie pokryć zaciągnięte zobowiązania przedsiębiorstwa. Stopień zadłużenia firmy określany jest za kilku pomocą wskaźników zadłużenia.

Jakie wskaźniki zadłużenia brać pod uwagę?
 

Wskaźniki to elementy, które obrazują stopień zadłużenia firmy. Najczęściej analizowane wskaźniki to:

• Wskaźnik zadłużenia ogólnego - daje ogólny obraz finansowania aktywów przedsiębiorstwa. Pokazuje, w jakim stopniu należności obciążają firmę. Złota reguła finansowa mówi, że jeśli ten wskaźnik nie przekroczy granicy 50%, to wskaźnik zadłużenia kapitału własnego nie powinien przekroczyć 100%. Oblicza się go za pomocą wzoru: Wskaźnik ogólnego zadłużenia = zobowiązania ogółem / aktywa ogółem. Do tej kalkulacji potrzebne będą więc dane z bilansu.
• Wskaźnik zadłużenia długoterminowego - określa, w jaki sposób należności obciążają kapitał - czyli obrazuje poziom pokrycia zobowiązań długoterminowych kapitałem własnym. Obejmuje tylko zobowiązania długoterminowe (trwające dłużej niż 12 miesięcy). Oblicza się go za pomocą wzoru: Wskaźnik zadłużenia długoterminowego = zobowiązania długoterminowe/kapitał własny.
• Wskaźnik zadłużenia kapitału własnego - pokazuje, ile razy wartość należności przewyższa wielkość kapitałów własnych. Ponadto przedstawia relację kapitałów obcych w stosunku do własnych (jako źródeł finansowania przedsiębiorstwa). Oblicza się go za pomocą wzoru: Wskaźnik zadłużenie kapitału własnego — zobowiązania razem/kapitał własny.

Uzyskane wartości pomogą precyzyjnie określić sytuację finansową przedsiębiorstwa (pod kątem zadłużenia). Wyniki warto przeanalizować wraz z doradcą finansowym. Osoby, które wykorzystują obcy kapitał w celu finansowania firmy powinny regularnie dokonywać analizy zadłużenia przedsiębiorstwa.

Jak interpretować wskaźniki zadłużenia po wykonanej analizie?
 

Interpretacja wskaźnika zadłużenia ogólnego pokazuje, w jak dużym stopniu majątek firmy jest finansowany z obcych źródeł. Im wyższą ma wartość, tym więcej obcego kapitału znajduje się w majątku przedsiębiorstwa. Według ogólnie przyjętych zasad optymalna wartość wskaźnika zadłużenia ogólnego powinna wynosić 0,57-0,67. To oznacza, że ponad połowa aktywów firmy finansowana jest obcymi kapitałami (pożyczkami, kredytami itp.). Dlatego wyższy wskaźnik może (choć nie musi) wskazywać na zbyt wysokie ryzyko kredytowe. Poza tym znaczenie ma także specyfika danego przedsiębiorstwa. Za najmniej zadłużone uważa się firmy z branży informatycznej i rynku kapitałowego. Z kolei budownictwo, hotele i restauracje mają zazwyczaj bardzo wysoki wskaźnik kapitału obcego w majątku firm.

Zadłużenie długoterminowe uznawane jest za stosunkowo bezpieczne. Dlatego jego wzrost nie oznacza obniżenia płynności finansowej przedsiębiorstwa. Natomiast gdy wskaźnik zadłużenia długoterminowego przekroczy wartość ”1”, to firma może zostać uznana za silnie zadłużoną. Osoby zarządzające firmą powinny zwracać uwagę na to, aby w dłuższej perspektywie wartość tego wskaźnika była niższa niż 1. Osiągnięcie takiego wyniku oznacza, że przedsiębiorstwo posiada mniej zobowiązań długoterminowych niż kapitału własnego. Wskaźnik zadłużenia długoterminowego warto interpretować biorąc pod uwagę także czas (aby zorientować się, jakie są aktualne tendencje na rynku) oraz przeciętne wyniki firm z tej samej branży. 

Wartość wskaźnika zadłużenia kapitału własnego powinna oscylować wokół jedności. Interpretacja tych wyników odbywa się w kontekście tendencji spadkowych albo wzrostowych. Gdy wartość wskaźnika zadłużenia kapitału rośnie w czasie, to jednocześnie rośnie ryzyko finansowe firmy. Jeśli mamy do czynienia z tendencją spadkową, to ryzyko maleje, a sytuacja finansowa przedsiębiorstwa zaczyna się poprawiać. Mogą się zdarzyć odstępstwa od normy i wcale nie muszą one wskazywać na to, że dana firma jest w złej kondycji finansowej. Jak zawsze wszystko zależy od specyfiki działalności i czynników zewnętrznych. Dlatego poza samymi wskaźnikami zadłużenia trzeba brać pod uwagę wyniki z analizy rentowności oraz analizy przepływów finansowych. Dopiero kompleksowe dane pomogą przedsiębiorcy w odpowiednim zarządzaniu firmą.

Niezadowalający wynik analizy zadłużenia firmy?
 

Jeśli okaże się, że wyniki wskazują na zbyt duże ryzyko ponoszone przez firmę, to warto pomyśleć o działaniach zaradczych. Najlepiej to zrobić w momencie, gdy dostrzeżemy problem, a nie wtedy, gdy posiadane zadłużenia staną się zbyt trudne do terminowej spłaty. Przy wysokich wskaźnikach zadłużenia może się okazać, że jedna bądź kilka niezapłaconych na czas faktur (przez kontrahentów) zaburzą płynność finansową przedsiębiorstwa. 

Takich sytuacji da się uniknąć przez “trzymanie ręki na pulsie”, czyli regularne wykonywanie odpowiednich analiz. Firma z dobrą sytuacją finansową nie powinna mieć problemu w zdobywaniu nowych partnerów biznesowych czy otrzymywaniu pozytywnych decyzji kredytowych.