Plan finansowy na przyszłość - jak oszczędzać z głową?

Wielu z nas zdaje sobie sprawę, jak ważne jest posiadanie poduszki finansowej na nieprzewidziane wydatki. Jednak wiedza te niekoniecznie idzie w parze z rzeczywistymi oszczędnościami. I chociaż wiele osób twierdzi, że ich budżet jest zbyt mały, aby dodatkowo oszczędzać, to oszczędzanie na przyszłość jest możliwe nawet przy średnich zarobkach. Wystarczy mieć odpowiedni plan na oszczędzanie i systematycznie go realizować.

Plan finansowy na przyszłość Polaków – jest czy go nie ma?

Czy oszczędzanie na przyszłość jest trudne czy łatwe? Patrząc na statystyki dotyczące oszczędności Polaków, ciężko jest udzielić jednoznacznej odpowiedzi. „Barometr oszczędności 2023” KRD wskazuje, że 23 proc. Polaków udało się zaoszczędzić ponad 20 tys. zł. 17 proc. z nas ma zaoszczędzone od 5 do 20 tys. zł. Co czwarty z rodaków ma zgromadzone oszczędności nieprzekraczające 5 tys. zł, a co piąty (czyli ponad 20 proc. Polaków!) nie ma żadnych oszczędności[i]. Tak duże zróżnicowanie w oszczędzaniu na przyszłość wynika z różnych aspektów, nie tylko wysokości zarobków, ale również poziomu wykształcenia oraz świadomości finansowej Polaków. Poza tym dane KRD pokazują dokładnie, że – mimo aktualnie wysokich kosztów życia – można systematycznie odkładać. Według „Barometru…” udało się to niemal 80 proc. Polaków[ii].

Oszczędzanie na przyszłość – dlaczego warto?

Posiadanie jakichkolwiek oszczędności jest nie tylko dowodem gospodarności ich właściciela, ale też gwarantuje jemu samemu komfort psychiczny związany z zabezpieczeniem finansowym na nieprzewidziane wydatki. Każdy przyzna, że np. w przypadku nagłej utraty pracy, choroby czy wypadku, oszczędności znacznie ułatwiają odnaleźć się w nowej rzeczywistości. Poza tym systematyczne odkładanie chociażby niewielkich kwot nie tylko zwiększa pulę oszczędności, ale bardzo często chroni nasze finanse przed zbędnymi wydatkami. Czasem lepiej jest odmówić sobie zakupu elektronicznego gadżetu, który będziemy używać dosłownie przez chwilę, a pieniądze odłożyć na nieprzewidziane wydatki.

Chcesz skutecznie oszczędzać? Wyznacz konkretny cel!

Dużym ułatwieniem w systematycznym oszczędzaniu i walce z pokusami niepotrzebnych wydatków jest konkretny plan finansowy na przyszłość. Określenie konkretnego celu, na który oszczędzamy (np. wakacyjny wyjazd, remont domu, zakup samochodu), jak też wysokości docelowej kwoty, jaką chcemy odłożyć, jest skuteczną motywacją do oszczędzania. Oczywiście ogólne oszczędzanie na przyszłość też ma sens, ale jeśli możemy skonkretyzować nasze oczekiwania wobec gromadzonych środków, z pewnością wzmocni to nas w dążeniu do wyznaczonych celów.

Systematyczne budowanie oszczędności

Skoro mamy już cel oszczędzania na przyszłość, trzeba też wypracować sposoby skutecznego i rozsądnego oszczędzania. Co ważne, w gromadzeniu finansów na przyszłość nie chodzi wcale o odkładanie konkretnej kwoty co miesiąc nawet wtedy, kiedy budżet został maksymalnie wyczerpany. Jasne, że najlepiej byłoby, aby odłożyć chociaż parę złotych w każdym miesiącu, ale mogą zdarzyć się takie sytuacje, kiedy po prostu nie będziemy mieli takiej możliwości. Nie obwiniajmy się wtedy, że się nie udało. Zamiast tego poszukajmy sposobów, które pozwolą nam regularnie odkładać niewielkie kwoty, które z czasem stworzą konkretną sumę.

Jak może wyglądać Twój plan finansowy na przyszłość i regularne oszczędzanie na co dzień? Opcji jest naprawdę dużo, co pozwala je dopasować do indywidualnych  możliwości każdego z nas. Podstawowym źródłem oszczędności może być eliminacja zbędnych wydatków. Ich wychwycenie możliwe jest dzięki monitorowaniu miesięcznego budżetu. Rezygnacja z lunchu na mieście, nowego zakupu ubrań czy elektronicznych gadżetów lub rezygnacja z karnetu na siłownię, na którą i tak nie chodzisz, pozwolą pozyskać konkretne kwoty, które mogą zasilić pulę Twoich oszczędności.

Innym sposobem na skuteczne oszczędzanie na przyszłość jest skorzystanie z usług bankowych w tym zakresie. Coraz więcej z nich oferuje automatyczne plany oszczędzania, które polegają albo na zaokrąglaniu do pełnych kwot opłacanych kartą wydatków i albo na określeniu procentowej części od każdej płatności i przekazywaniu ich na konto oszczędnościowe. Takie rozwiązanie sprawdzi się szczególnie u osób, które wychodzą z założenia, że nie mają z czego zaoszczędzić. Gromadzenie niewielkich kwot od każdej płatności może już w ciągu kilku miesięcy udowodnić, że taki sposób oszczędzania to całkiem niezły plan finansowy na przyszłość.

Odkładaj, nie wydawaj!

Oczywiście pulę oszczędności mogą powiększać wszelkie dodatkowe wpływy (np. zwrot z rocznego podatku, zarobki z pracy dodatkowej, premie w pracy). Warto mieć to na uwadze w momencie, kiedy ponadprogramowa kwota pojawi się na naszym koncie bankowym. Jasne, że miło by było wydać ją na przyjemności. Jednak warto się zastanowić co jest dla nas ważniejsze: chwila beztroski czy psychiczny komfort związany z posiadaniem zabezpieczenia finansowego.

Dużym ułatwieniem w uchronieniu potencjalnych oszczędności przed wydatkowaniem jest też gromadzenie ich np. na koncie oszczędnościowym. Ograniczony dostęp w formie limitów wypłat z tego rodzaju konta może być skuteczną blokadą przed impulsywnymi wydatkami. Co więcej, konta oszczędnościowe, które są dedykowane realizacji planów finansowych na przyszłość, oferują często korzystniejsze oprocentowanie niż w przypadku typowych rachunków oszczędnościowo-rozliczeniowych. W zależności od oferty banku możesz również otrzymać dodatkowe premie np. za regularne wpłaty na określoną kwotę. Dlatego chcąc systematycznie oszczędzać i chronić swoje zaoszczędzone środki, warto przemyśleć ulokowanie ich w dedykowanych oszczędzaniu produktach (nie tylko na kontach oszczędnościowych, ale lokatach czy nawet funduszach inwestycyjnych). Przemyślane decyzje w tym zakresie mogą przełożyć się też na dodatkowe zyski z gromadzonych oszczędności.

[i] KRD, Barometr oszczędności 2023 - https://krd.pl/centrum-prasowe/informacje-prasowe/2023/w-nowy-rok-co-5-polak-wchodzi-bez-oszczednosci

[ii] Ibidem.