Obligacje skarbowe – czy to dobry pomysł na oszczędzanie?

Jednym z narzędzi oszczędnościowych są obligacje skarbowe. To przygotowywane przez państwo papiery wartościowe, które służą regulowaniu budżetu kraju, a przy okazji stanowią również bezpieczny dla obywateli sposób odkładania kapitału i pomnażania go.

Pożyczenie pieniędzy Skarbowi Państwa, a następnie odzyskanie ich po upływie określonego czasu wraz z odsetkami – tym właśnie są obligacje skarbowe. Dzięki nim można bezpiecznie ulokować środki, a przy tym zainwestować na stosunkowo niewielkim ryzyku z konkurencyjnym oprocentowaniem dla tych propozycji, które mamy na rynku. Tego typu rozwiązanie jest ciekawe, ponieważ charakteryzuje je wysoka stopa zwrotu, niejednokrotnie wyższa niż w przypadku lokat bankowych. Jest to możliwe, ponieważ oprocentowanie nie jest tu rynkowe, tylko ustalane przez Ministerstwo Finansów.

Jakie obligacje wybrać, aby oszczędzać optymalnie

W przypadku obligacji państwo udostępnia aktualnie osiem ich rodzajów. Ich wybór zależy od tego, w jaki sposób chcemy oszczędzać – jaką kwotę, na jaki czas i w jakim celu.

• Obligacje OTS (oszczędnościowe trzymiesięczne stałoprocentowe). – W ich przypadku odsetki będą minimalne, pozyskamy niewiele dodatkowych środków, ale na pewno bezpiecznie zatrzymamy w portfelu te odłożone. Warto zacząć od zakupu tych obligacji, aby przećwiczyć sobie procedurę ich zakupu i wykupu. Następnie można wybrać te rozplanowane na dłuższy okres oszczędzania.
• Jeśli wykupimy zmiennoprocentowe roczne ROR (roczne oszczędzanie referencyjne) lub dwuletnie DOR (dwuletnie oszczędzanie referencyjne). W przypadku tych obligacji oprocentowanie stałe przez pierwszy rok, oscylujące na średnim poziomie rynkowym – 5 proc. – zmienia się w kolejnych latach w zależności od stopy referencyjnej ustalonej przez NBP.
• TOS (trzyletnie oszczędnościowe stałoprocentowe) – w całym okresie ich wykupu nie zmienia się oprocentowanie, więc łatwo można wyliczyć zysk. Odsetki w przypadku tych obligacji są wypłacane po zakończeniu oszczędzania, chyba że chcemy wcześniej wykupić obligacje, wówczas odsetki są pomniejszone między innymi o opłatę 2 zł od 1 obligacji.
• Obligacja indeksowane inflacją. Mamy tu cztery podtypy, w tym najchętniej kupowane obligacje EDO (emerytalne dziesięcioletnie oszczędnościowe), poza nimi – COI (czteroletnie obligacje indeksowane), ROS (rodzinne oszczędnościowe sześcioletnie) oraz ROD (rodzinne oszczędnościowe dwunastoletnie przeznaczone dla beneficjentów programu 800+). W ich przypadku kapitał początkowy jest już znacząco powiększany w kolejnych latach, tak że na koniec dodatkowo zyskujemy dodatkową sumę z inwestycji. Dzieje się tak, dlatego, że po roku ustalonego przez Ministerstwo oprocentowania, kapitał i odsetki będą oprocentowane według wzoru wysokość inflacji plus 1,5%, zakładając więc, że inflacja wyniesie wówczas 7% mamy oprocentowanie 8,5, co jest bardzo konkurencyjne dla np. lokat bankowych.

Generalna zasada, którą można tu przyjąć w uproszczeniu, jest taka, że im dłuższą obligację wykupimy, tym zysk może być większy,

Zalety oszczędzania przez zakup obligacji skarbowych

Do charakterystyki oszczędzania przez zakup obligacji można dodać to, że ta metoda oferuje też preferencyjne rozwiązania, które daje państwo. Jednym z nich jest możliwość „opakowania” zakupionych obligacji w konto IKE (indywidualne konto emerytalne) lub IKZE (indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego). Zysk wynika wówczas z nabycia obligacji i rozwiązania przygotowanego dla tych form oszczędzania na emeryturę, więc np. uniknięcie tzw. podatku Belki, jeśli wykup nie nastąpi przed terminem, który zakłada wybrany rodzaj obligacji.

Inne zalety oszczędzania przez wykup papierów wartościowych państwa, to:
 

• łatwość w zakupie obligacji, a także wcześniejszym niż założono wykupie;
• brak wysokiego ryzyka. Środki pozostają zabezpieczone lepiej niż w przypadku lokat czy przy odkładaniu na koncie oszczędnościowym, ponieważ ryzyko upadku banku jest większe niż ryzyko bankructwa państwa;
• środki za obligacje można w każdej chwili wypłacić, bez utraty nawet złotówki z początkowego kapitału. Przedterminowy wykup obligacji wiąże się z utratą 2 zł za wykup jednej akcji, co jest potrącane z uzyskanych odsetek. Dla porównania – przedterminowe zerwanie lokaty w banku wiąże się z utratą całości odsetek. Oddajemy też podatek dochodowy oraz podatek belki, przy czym opodatkowanie jest zależne między innymi od rodzaju obligacji;
• oprocentowanie nie jest uzależnione bezpośrednio od rynku i szczególnie w przypadku obligacji wykupowanych na dłuższy okres będzie konkurencyjne do lokat, co oznacza, że nie tylko oszczędzimy, ale też pozyskamy całkiem spore środki zwrotu z inwestycji.

Oszczędzanie to sprawa bardzo indywidualna i warto przenalizować wszystkie dostępne opcje, aby zdecydować, która metoda odkładania środków będzie najlepsza. Niemniej na pewno zasadne jest wzięcie pod uwagę zakupu papierów wartościowych państwa, co przynosi korzyść finansom indywidualnym i budżetowi państwa.