Jakie mogą być konsekwencje niespłacanych długów?
Zapomniana rata za kablówkę? Niespłacony kredyt w firmie pożyczkowej? Ignorowane mandaty za niewłaściwe parkowanie? Może się wydawać, że kilkadziesiąt czy kilkaset złotych niespłaconych rat i innych należności nie będzie miało wpływu na nasze życie. Tymczasem twój dług może trafić do firmy windykacyjnej, dane na twój temat mogą zostać przekazane do BIK-u lub jednego z BIG-ów, co może utrudnić osobie zadłużonej dostęp do kredytów, pożyczek czy zakupów na raty. Brak spłaty zadłużenia może za sobą nieść w przyszłości również takie konsekwencje, jak chociażby zajęcie konta przez komornika, jeśli wierzyciel uzyskał tytuł wykonawczy.. Dlaczego warto spłacać zadłużenie i jakie mogą być konsekwencje niespłacanych długów?
O przysłowiowe 200 zł nikt nie odda długu do windykacji?
Osoby, które „zapominają” o niewielkich zobowiązaniach, często mają mylne przekonanie o procesie windykacji. Uważają, że niewielkie, nieprzekraczające 100 czy 200 złotych zaległe płatności, to długi, o które się nikt nie upomni. W końcu po co płacić ten niesprawiedliwy mandat za parkowanie albo ostatni abonament za telefon, skoro i tak już zmieniamy operatora? Wielu myśli, że tak niewielkie kwoty są niezauważalne szczególnie w dużej firmie, która obsługuje kilka lub kilkanaście tysięcy osób. Czy wielka korporacja będzie się upominać o 70 zł? A może dług się przedawni albo ktoś go „przeoczy” i nie trzeba będzie spłacać?
Ci, którzy kierują się takim podejściem, zwykle nie biorą pod uwagę, że większość dużych firm ma własne działy windykacji, które na bieżąco monitorują zaległości, więc zaległe wpłaty raczej nie umkną ich uwadze. Z kolei mniejsze firmy czy wspólnoty mieszkaniowe wolą skorzystać z pomocy profesjonalistów i nawiązać stałą współpracę lub co pewien czas zlecać odzyskiwanie należności zewnętrznym firmom windykacyjnym.
Kiedy dług może trafić do BIK i jakie są tego skutki?
BIK, czyli biuro informacji kredytowej to instytucja, która gromadzi dane dotyczące historii kredytowej osób fizycznych i przedsiębiorców, którzy zaciągnęli zobowiązania wobec banków, SKOK-ów i firm pożyczkowych. Gromadzone są tam wszystkie informacje o kredytach hipotecznych, konsumenckich, chwilówkach itd. Trafiają tam zarówno pozytywne, jak i negatywne informacje, które łącznie składają się na tzw. scoring, czyli ocenę wiarygodności finansowej danej osoby. Dane te wykorzystywane są także przez banki, SKOK-i i firmy pożyczkowe w celu analizy zdolności kredytowej klienta i mają istotny wpływ na przyznani kredytu.
Opóźnienie w spłacaniu raty powyżej 60 dni oraz upływ co najmniej 30 dni od poinformowania nas przez bank lub firmę pożyczkową o zaległości i zamiarze wpisania do bazy BIK, powoduje wpisanie opóźnienia na „czarną listę”. Informacje te pozostają w BIK aż przez 5 lat od dnia wygaśnięcia zobowiązania. Przez cały ten czas negatywnie wpływając na scoring, a także na szansę otrzymania kolejnej pożyczki czy kredytu hipotecznego.
Długofalowe skutki zadłużenia mogą być szczególnie dotkliwe dla osób młodych, które mogą być zaskoczone, że zadłużenie czy opóźnienie w spłacie rat sprzed kilku lat utrudnia im lub nawet uniemożliwia zaciągnięcie kredytu, aby zorganizować huczne wesele czy kupić własne mieszkanie.
Jakie mogą być konsekwencje związane z wpisem do BIG?
BIG, czyli Biuro Informacji Gospodarczej, np. ERIF BIG, to prywatne instytucje, które zajmują się gromadzeniem, przechowywaniem i udostępnianiem m.in. informacji dotyczących zadłużenia zarówno firm, jak i konsumentów. W bazach prowadzonych przez BIG-i mogą być dopisywane informacje pozytywne o terminowo spłacanych zobowiązaniach, a także informacje negatywne dotyczące zaległych, niespłaconych należności.
Przewagą i zaletą BIG nad BIKiem, jest to, że w BIG znajdują się nie tylko informacje dotyczące zobowiązań kredytowych czy pożyczkowych, są tam również dane dotyczące zobowiązań wobec firm z różnych branż czy instytucji, np. telekomów, firm z sektora MŚP. Nierzetelnego lokatora może wpisać do BIG spółdzielnia mieszkaniowa, a grafik unikającego opłacenia zaległej faktury zleceniobiorcę Przed dokonaniem wpisu do BIG muszą być spełnione pewne warunki, które reguluje Ustawa z 9 kwietnia 2010 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych. Dane osoby zadłużonej można dopisać do BIG już po 30 dniach od terminu zapłaty m.in. faktury, rachunku czy raty kredytu lub pożyczki, o ile minęło dodatkowe 30 dni od wysłania wezwania do zapłaty ostrzegającego możliwości wpisu do BIG-u. Bardzo nisko ustawione są również minimalne kwoty, za które można trafić do rejestru dłużników. Najczęściej to 200 złotych zaległości w przypadku konsumentów oraz 500 złotych dla przedsiębiorców.
Jakie mogą być skutki długów wpisanych do BIG? Negatywny wpis do BIG może utrudnić dostęp do np. kredytu, wzięcia produktu na raty, podpisania nowej umowy abonamentowej, np. na telewizję czy telefon, a dla przedsiębiorców – utrudnienie w dostępie do leasingu.
Kiedy wierzytelność może trafić do windykacji i co wtedy robić?
Wierzytelność może trafić do windykacji, jeśli klient zalega z zapłatą. Firmy, które mają swój dział windykacji zwykle działają w takich sytuacjach zgodnie ze swoimi regulaminami i literą prawa. Firmy, które zlecają windykację firmom zewnętrznym, również mają ustalone wewnętrzne terminy, których przekroczenie jest równoznaczne z przekazaniem sprawy do obsługi wyspecjalizowanej firmie windykacyjnej.
Jeśli twój dług trafi do windykacji, trzeba dokładnie zapoznać się z informacjami przekazanymi przez firmę na temat naszej sprawy, a następnie rozważyć najlepsze możliwe dla siebie opcje na jej rozwiązanie. Można skorzystać z tzw. windykacji polubownej, czyli podpisać ugodę. Dzięki takiemu rozwiązaniu można uniknąć dodatkowych kosztów komorniczych czy sądowych w przypadku kierowania przez wierzyciela sprawy na drogę postępowania sądowego, a następnie do komornika. Jeśli jednak masz wątpliwości, czy roszczenie jest zasadne, możesz wybrać ścieżkę sądową, która może wiązać się z koniecznością poniesienia dodatkowych kosztów.
Na pewno należy unikać nieodbierania korespondencji czy niszczenia jej, ponieważ ignorowanie zadłużenia, nie spowoduje, że negatywne konsekwencje długów same znikną.
Jak uporządkować swoje finanse? Porozmawiajmy o wyjściu z długów!
Najprostszym sposobem uniknięcia skutków długów jest zwyczajnie unikanie zaciągania zbędnych zobowiązań. Nie jest to oczywiście łatwe, ale czasem wystarczy odrobina wysiłku oraz lepsze planowanie domowego budżetu, a zwłaszcza ograniczenie kwot wydawanych na zachcianki lub – co gorsza - nałogi. Jeśli masz z tym problem, zachęcamy do skorzystania z naszych kalkulatorów. Wystarczy kilka miesięcy systematycznego prowadzenia rachunków, żeby zapanować nad swoimi wydatkami, lepiej gospodarować domowym budżetem, a w konsekwencji uniknąć zaciągania kolejnych zobowiązań, a nawet znaleźć dodatkowe środki na spłatę już istniejących.
Jeśli już masz kilka lub kilkanaście różnych zobowiązań i problem z terminowym ich regulowaniem, rozwiązaniem może być kredyt konsolidacyjny. Nie jest to wyjście idealne, gdyż wydłużenie okresu spłaty owszem, obniża wysokość miesięcznych rat, ale kosztem zwiększenia sumy, jaką finalnie oddamy instytucji finansowej.
Obawiasz się, że twoje długi mogły trafić do BIKu lub BIGu? Zła historia kredytowa to jeden ze skutków długów, bardzo ważny zwłaszcza dla osób młodych. Część banków umożliwia pobranie bezpłatnego raportu BIK, a koszty pobrania raportu na swój temat z BIG również nie są wygórowane. W ERIF BIG wystarczy na przykład zainwestować 7,99 PLN, aby pobrać raport na swój temat. Warto pamiętać, że raz na 6 miesięcy każdej osobie przysługuje ustawowe prawo do bezpłatnego dostępu do informacji gospodarczych na własny temat. A zatem raz na pół roku można bezpłatnie pobrać raport na swój temat z BIG. Taki raport umożliwi ci sprawdzenie, jakie zaległości warto uregulować w pierwszej kolejności, by nie miały negatywnego wpływu na historię kredytową i scoring.
Wiele osób, zwłaszcza młodych, nie myśli o długofalowych skutkach zadłużenia. Problem widzą dopiero, kiedy odzywa się do nich firma windykacyjna lub do drzwi puka komornik. Niespłacane długi nie znikają, a ich negatywne konsekwencje można odczuć w najmniej spodziewanym momencie, np. kiedy otrzymamy odmowę przyznania leasingu na niezbędne w firmie urządzenie albo bank odrzuci nasz wniosek kredytowy. Dlatego lepiej uporządkować swoje finanse, zanim będę przeszkodą do realizacji różnych planów.
