Czy komornik może zająć rzeczy nienależące do dłużnika?

Postępowanie komornicze może wiązać się z zajęciem majątku rzeczowego - ruchomości i nieruchomości. Jednak zanim komornik rozpocznie czynności faktyczne, musi poinformować dłużnika o wszczęciu postępowania. Nie może także zająć przedmiotów, które są niezbędne do codziennego funkcjonowania oraz które nie są własnością dłużnika. Co dokładnie może zabrać komornik, a jakich rzeczy nie ma prawa zabierać?

Czy komornik może zabrać rzeczy, które nie należą do dłużnika?

Komornik nie ma prawa do rzeczy, które nie należą do dłużnika - nawet jeśli te znajdują się w mieszkaniu, w którym obecnie przebywa (nie musi być tam zameldowany). Może prowadzić egzekucję tylko z tych ruchomości, nieruchomości i środków, które należą do osoby zadłużonej.

Komornik ma prawo wejść do każdej nieruchomości, w której aktualnie mieszka dłużnik. Podczas takiej wizyty urzędnik ustala, które ruchomości należą do osoby zadłużonej. Nie może jednak zająć wszystkich jego rzeczy - istnieje lista przedmiotów, których komornik nie ma prawa zająć, a które umówmy poniżej.

Co może zabrać komornik?

Co dokładnie podlega egzekucji komorniczej? Co do zasady są to:

• Nieruchomości należące do dłużnika.
• Ruchomości należące do dłużnika, które nie są niezbędne do życia.

A w przypadku świadczeń pieniężnych:

• Pensja dłużnika w określonej wysokości (w przypadku umowy o pracę komornik musi ci zostawić na koncie do 50% wynagrodzenia, jednocześnie musi być to kwota minimalnego wynagrodzenia).
• Emerytura i renta w określonej wysokości (kwota wolna od potrąceń wynosi 75% minimalnej emerytury).

Czy komornik może zająć telewizor albo komputer dziecka?

Nie, komornik nie może zająć rzeczy, które nie należą do dłużnika - także w powyższych przypadkach. Może być konieczne udowodnienie, że wybrane ruchomości nie są własnością osoby zadłużonej. Jeśli w toku działań urzędnik zajmie przedmioty prawnie niepodlegające egzekucji, dłużnik może złożyć skargę na czynności komornika - jej treść powinna dotyczyć zajęcia majątku osoby trzeciej. 

W takich sytuacjach jak najbardziej możliwe jest odzyskanie zajętego majątku. Ważne, aby zrobić to jak najszybciej. Jeśli przedmioty trafią na aukcję i zostaną sprzedane podczas licytacji komorniczej, ich odzyskanie może być niemożliwe.

Czego nie może zabrać komornik z mieszkania?

Przepisy chronią dłużników przed całkowitą utratą środków i warunków do życia. W związku z tym stworzono listę rzeczy, których komornik nie może zabrać z mieszkania. Znajdują się na niej:

• Niezbędne ubrania.
• Zapasy żywności i opału.
• Przedmioty urządzenia domowego niezbędne do życia.

Za przedmioty niezbędne do codziennego funkcjonowania mogą zostać uznane m.in. pralka czy lodówka. Art. 829 ust. 6 Kodeksu postępowania cywilnego stanowi, że egzekucji nie podlegają też m.in. przedmioty służące do nauki. Określenie, jakie dokładnie to przedmioty jest uznaniowe (zależne od decyzji komornika), jednak jeśli nie zgadzamy się z tą decyzją, możemy złożyć odwołanie.

Ponadto w przypadku świadczeń pieniężnych komornik musi pozostawić osobie zadłużonej:

• Zarobki w określonej wysokości: 60% pensji brutto, nie mniej niż 750,65 zł.
• Alimenty.
• Świadczenia rodzinne (500+), inne świadczenia wychowawcze.
• Świadczenia z opieki społecznej.

Osoba zadłużona musi posiadać środki umożliwiające jej zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych.

Kiedy komornik nie może wejść do domu?

Art. 845 kodeksu postępowania cywilnego precyzuje sytuacje, w których komornik może wejść do nieruchomości, w której mieszka osoba zadłużona. Jeśli w danej nieruchomości znajduje się majątek dłużnika, który można objąć egzekucją komorniczą, komornik ma prawo do niej wejść. Jednak musi przestrzegać ustawowo określonych godzin wizyty. 

Może więc przyjść do domu osoby zadłużonej w dni robocze w godzinach 7.00-21.00 oraz w soboty w godzinach 7.00-21.00. Jeśli chce przeprowadzić czynności w innym czasie, musi uzyskać pisemne zezwolenie prezesa sądu rejonowego. Urzędnik nie może bez zgody dłużnika odwiedzać go w miejscu pracy ani informować osób trzecich o jego sytuacji.

Zajęcie komornicze - konsekwencje i postępowania wobec dłużnika

Kiedy zaczyna się postępowanie komornicze? Wtedy, gdy sąd wyda wyrok opatrzony klauzulą wykonalności, a wierzyciel skieruje się z takim wyrokiem do kancelarii komorniczej. Gdy komornik przyjmie sprawę, dłużnik w określonym otrzyma informację o rozpoczęciu czynności egzekucyjnych. Taką informację otrzymuje się listem poleconym lub osobiście (jeśli nie ma możliwości doręczenia listu). W wyniku postępowania komorniczego zajęte zostają konta bankowe należące do dłużnika (wraz z tymi, których jest współwłaścicielem). 

Kolejnym etapem jest zajęcie ruchomości i nieruchomości. Najpierw komornik określa ich szacunkową wartość, a następnie wystawia je na licytacji komorniczej. Dłużnik nie może brać w niej udziału. Środki z licytacji służą do zaspokojenia potrzeb wierzycieli oraz pokrycia kosztów działań egzekucyjnych. W przypadku braku majątku może dojść do umorzenia egzekucji, ale nie oznacza to umorzenia długu. Niespłacony dług pozostaje i powoduje takie konsekwencje, jak wpisanie danej osoby do Krajowego Rejestru Dłużników Niewypłacalnych. Wiąże się to z dużymi utrudnieniami w zakresie wzięcia pożyczki i kredytu. Wierzyciel może również ponawiać próby egzekucji w przyszłości. Szczegółowe informacje w Kodeksie postępowania cywilnego.