Czy żona odpowiada za długi męża, a mąż za długi żony?
Kiedy wchodzimy w związek małżeński, automatycznie powstaje tzw. wspólnota majątkowa. Niektóre małżeństwa decydują się jednak na spisanie intercyzy. Czy rozdzielność majątkowa stanowi skuteczną ochronę przed długami partnera? Czy żona odpowiada za długi męża, a mąż za długi żony?
Odpowiedzialność za długi małżonka
Bierzemy ślub, co teraz dzieje się z naszym majątkiem? Przede wszystkim to, że jeśli przed ślubem nie zdecydowaliśmy się na żadne umowy dotyczące naszego majątku względem partnera, wówczas w chwili zawarcia związku małżeńskiego majątki obojga stają się tzw. majątkiem wspólnym. Będzie to miało wpływ na to, w jaki sposób będziemy ubiegać się o przyszłe zobowiązania finansowe.
Czy to oznacza, że małżonkowie nie posiadają własnych pieniędzy? Jak mówi art 31 $ 2 okt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego: Do majątku wspólnego należą pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków. Czyli w momencie przelania na konto pensja małżonka wchodzi do majątku wspólnego. Dodatkowo jeśli za te pieniądze kupimy np. sprzęt bądź inną rzecz do użytku rodzinnego, wówczas także zostanie to poczytane za majątek wspólny.
A jak to jest z odpowiedzialnością za długi małżonka? Czy żona odpowiada za długi męża, a mąż za długi żony? Tutaj odpowiedź nie jest już taka prosta. Wiele zależy od sytuacji, w jakiej został zaciągnięty dług.
Rozdzielność majątkowa a długi
Rozdzielność majątkowa to umowa między małżonkami. Najczęściej przybiera formę intercyzy. Wówczas małżonkowie sporządzają umowę w formie aktu notarialnego. W ten sposób ich majątki stają się niezależne. Również w przypadku separacji bądź przymusowego orzeczenia sądu może nastąpić rozdzielność majątkowa. Upadłość bądź ubezwłasnowolnienie jednego z partnerów również może skutkować rozdzieleniem majątków. Rozdzielność majątkowa znosi zatem wspólnotę majątkową.
Do majątku osobistego małżonka zawsze wchodzą przedmioty majątkowe nabyte przed zawarciem małżeństwa. Nie jest to zależne od podpisania na przykład intercyzy. Jeśli chodzi o majątek osobisty, to tak jak zostało to nadmienione, mogą się w nich zawierać wartości nabyte przed zawarciem związku małżeńskiego, otrzymane w trakcie jego trwania (np. w postaci darowizny), jak również przedmioty majątkowe kupione po zawarciu intercyzy.
Co zatem zrobić, żeby nie odpowiadać za długi męża bądź żony? Wydawać by się mogło, że intercyza całkowicie rozwiązuje tego typu problem. Niekoniecznie. Przede wszystkim intercyza musi pojawić się przed powstaniem długu. Ponadto małżonkowie odpowiadają solidarnie za długi zaciągnięte na poczet rodziny. Jeszcze inaczej sprawa przedstawia się, gdy jedno z małżonków prowadzi firmę. Dlaczego odpowiedzialność za długi małżonka przy rozdzielności majątkowej wciąż pozostaje tak duża - chciałoby się zapytać. Wszystko po to, by uniknąć oszustw.
Jak sprawdzić długi małżonka
A co w sytuacji, gdy nie wiemy o zobowiązaniach naszego partnera? Jak sprawdzić długi małżonka i czy to w ogóle możliwe? Okazuje się, że najlepszym, najskuteczniejszym, a przy tym zgodnym z prawem sposobem jest szczera rozmowa w cztery oczy. Dlaczego? Otóż członkowie rodziny nie są uprawnieni do sprawdzania najbliższych w bazach dłużników. Należy również przestrzec przed próbami podszywania się pod małżonka. Takie zachowanie jest niezgodne z prawem i może pociągnąć za sobą konsekwencje prawne. Najlepszym sposobem na rozeznanie się w długach małżonka będzie wzajemne zaufanie, okazanie chęci pomocy oraz konstruktywna rozmowa.
Co zrobić żeby nie odpowiadać za długi męża/żony?
To, czy żona odpowiada za długi męża, a mąż za długi żony często zależy od momentu, w którym powstał dług. W przypadku zadłużenia powstałego jeszcze przed ślubem, małżonkowie w większości przypadków nie będą wspólnie ponosić konsekwencji. W określonych przypadkach wierzyciel może zająć połowę środków zgromadzonych na ich wspólnym koncie. Ponadto żona lub mąż nie odpowiada za zadłużenie partnera, gdy dług powstał bez wiedzy jednej ze stron, chyba że dług został zaciągnięty celem zaspokojenia potrzeb rodzinny. Trzeba jednak mieć świadomość, że brak wiedzy może być trudny do udowodnienia przed stosownymi organami.
Warto pamiętać, że w wielu przypadkach małżonkowie odpowiadają wzajemnie za swoje długi. Dzieje się tak zawsze wtedy, gdy mają wspólnotę majątkową, jak również razem rozliczają się w rocznym zeznaniu podatkowym. Także śmierć jednego z małżonków nie rozwiązuje kwestii długu. Jeśli mąż albo żona decyduje się na przyjęcie całego spadku bądź jego części, wówczas musi wziąć na siebie także długi.
Długi współmałżonka nie przepadają w wyniku rozwodu. Także w przypadku, gdy mąż albo żona prowadzi firmę, może dojść do współodpowiedzialności za długi. Z jednej strony intercyza chroni współmałżonków przed taką sytuacją, jednak jeśli z różnych przyczyn dojdzie do przenoszenia środków z firmowego konta na konto małżonka, wówczas oboje odpowiadają za wspólny dług.
Wydaje się, że intercyza może stanowić zabezpieczenie przed długami partnera, ale powinna być zawierana w dobrej wierze, a nie w celu łamania prawa. Co jeszcze warto zrobić, by nie odpowiadać za długi męża lub żony? Trzeba pamiętać, że niezwykle ważne jest wzajemne zaufanie małżonków, otwartość i wzajemne wsparcie także w sytuacji, gdy jedno z nich nie radzi sobie z zadłużeniem. Zawsze warto również skonsultować się ze specjalistą.