Polscy seniorzy coraz bardziej zadłużeni

Zbliżające się Dni Babci i Dziadka skłaniają do refleksji nad sytuacją finansową polskich seniorów. Niestety ta nie ulega poprawie: polscy seniorzy zadłużają się coraz bardziej. Tylko w Grupie KRUK prowadzonych jest ponad 190 tys. spraw osób powyżej 67. roku życia, których zadłużenie w sumie przekracza 901 milionów złotych. To o ponad 136 milionów złotych więcej niż rok temu.

Choć liczba prowadzonych spraw seniorów zmniejszyła się na przestrzeni ostatniego roku, to jednak wartość ich zaległości wzrosła. Przeciętny dług polskiego seniora sięga teraz 5500 złotych i jest o ponad tysiąc złotych wyższy niż rok temu. Seniorzy zalegają ze spłatą zobowiązań głównie wobec banków i innych instytucji finansowych, operatorów telefonii oraz ubezpieczycieli. Najwięcej zadłużonych seniorów jest na Śląsku.

Podobnie jak w latach ubiegłych zadłużenie o najwyższej wartości mają osoby starsze z województwa śląskiego. Ze Śląska pochodzi ponad 30,5 tys. spraw na łączną sumę 170 mln złotych. To daje średnie zadłużenie seniora na poziomie przekraczającym 6,5 tys. złotych. Niewiele niższe jest zadłużenie osób starszych z Mazowsza. Ponad 23,5 tys. mieszkańców tego województwa w wieku 67+ ma do spłaty łącznie około 113 mln złotych. Ich średni dług to ponad 6140 złotych.

Najmniejsze problemy finansowe dotyczą seniorów mieszkających w województwie podlaskim. Ich zadłużenie łącznie wynosi tylko ponad 13 mln złotych, co średnio na osobę daje około 4,5 tys. złotych. W bazach Grupy KRUK znajdują się również niechlubni rekordziści. Najbardziej zadłużony senior to mieszkaniec województwa mazowieckiego, którego zobowiązanie wynosi 8,5 mln złotych.

- Sytuacja materialna osób starszych w Polsce nie ulega poprawie. Dlatego warto z okazji święta naszych babć i dziadków  poruszyć ten problem i zastanowić, jak, jako ich najbliżsi, możemy im pomóc - mówi Karolina Barańska z Grupy KRUK.

Powody zadłużenia seniorów

Według danych Grupy KRUK najczęściej osoby starsze zalegają ze spłatami rat kredytów wobec banków i innych instytucji finansowych. Seniorzy mają również problemy z regularnym opłaceniem rachunków za telefon oraz składek na ubezpieczenie. Nie powinno to dziwić w perspektywie badań TNS Polska przeprowadzonych na zlecenie Grupy KRUK*. Prawie połowa (46%) seniorów ocenia swoją sytuację finansową jako złą, a jedynie 5% jako dobrą. Co więcej, ponad 44% badanych przyznaje, że nie zawsze starcza im pieniędzy do końca miesiąca, a kolejne 14% często ma problemy z dopięciem domowego budżetu.

Dlatego tak ważne jest odpowiednie planowanie wydatków, zwłaszcza przy skromnych dochodach, jakimi dysponują osoby starsze. Z badań wynika także, że seniorzy rzadko kontrolują swoje domowe finanse. Blisko połowa badanych (46%) przyznała, że nie prowadzi żadnych zapisów i nie sprawdza stanu swoich pieniędzy. Dodatkowo, aby wspomóc swoją sytuację, seniorzy chętnie korzystają z różnych form kredytów.  Blisko połowa badanych (43%) w ciągu 5 ostatnich lat pożyczała pieniądze – 28% zaciągnęło kredyt, natomiast 31% zdecydowało się na zakup na raty.

- Wdzięczność wobec naszych babć i dziadków powinna przekładać się również na realne wsparcie dla nestorów naszych rodzin. Niekoniecznie musi to być wsparcie materialne. Czasem wystarczy wspomóc ich wiedzą na temat finansów, przeanalizować z nimi umowę kredytową przed jej podpisaniem czy wytłumaczyć zawiłości oferty abonamentowe,. Osoby starsze często bywają ofiarą „drobnego druku” oraz różnych chwytów reklamowych – mówi Karolina Duniec. - W przypadku, kiedy zadłużenie już się pojawiło, kluczowe staje się podjęcie próby poradzenia sobie z tą sytuacją. Warto pomóc osobie starszej skontaktować się z firmą, która obsługuje jej zadłużenie. Drugim ważnym krokiem jest przeanalizowanie budżetu i wprowadzenie nawyku większej kontroli wydatków. Narzędzi ułatwiających prowadzenie domowego budżetu znajdziemy wiele – od arkuszy kalkulacyjnych przez programy komputerowe po aplikacje w telefonie. Czasem jednak najprostsze rozwiązania okazują się najlepsze – założenie notesu z planowanymi i poniesionymi kosztami w każdym miesiącu pozwoli lepiej ocenić sytuację i zaplanować oszczędności.

* Badanie na zlecenie Grupy KRUK zostało przeprowadzone przez TNS Polska w styczniu 2014 roku na reprezentatywnej grupie 1000 osób w wieku 65+.